Dossier Oekraïne

Oekraïense nationaliteit

Oekraïners die nu naar Nederland komen en om bescherming vragen, moeten vier weken na inschrijving bij de gemeente door de IND laten toetsen of zij voldoen aan de voorwaarden onder de Europese Richtlijn tijdelijke bescherming (RTB). Binnen die periode moeten ze ook hun verblijfbewijs ophalen bij het IND-loket. Als ze recht hebben op tijdelijke bescherming krijgen ze in Nederland gemeentelijke opvang, medische zorg, onderwijs en mogen hier werken.  

De Europese Unie heeft de RTB in juni 2024 met een jaar verlengd omdat de oorlog niet voorbij is. De regeling is verlengd tot 4 maart 2026.  

De laatste nieuwsberichten over de RTB voor Oekraïners:

• Ander aanmeldproces Oekraïense vluchtelingen: verblijfsbewijs binnen 4 weken ophalen (14-06-2024)
• Bewijs van verblijf voor Oekraïners automatisch verlengd (31 januari 2023)
• Mensen met een tijdelijke Oekraïense verblijfsvergunning niet langer recht op gemeentelijke opvang (19 juli 2022)
• IND-proces voor vluchtelingen uit Oekraïne (8 april 2022)
• Coulance voor Oekraïners in Nederland (25 februari 2022) 
• Uitstel voor besluiten op asielaanvragen Oekraïners (28 februari 2022)
• IND geeft Oekraïners voorlichting op opvanglocaties (3 maart 2022)
• Vluchtelingen uit Oekraïne na registratie automatisch bekend bij de IND (18 maart 2022)

Derdelanders

Naast vluchtelingen met de Oekraïense nationaliteit zijn ook inwoners uit Oekraïne met een andere nationaliteit naar Nederland gevlucht, de zogenaamde derdelanders Oekraïne. Ook zij kregen in Nederland bescherming via de RTB. De toenmalige staatssecretaris besloot in 2023 dat de derdelanders weer terug zouden kunnen naar hun land van herkomst. Een aantal derdelanders was het hier niet mee eens en stapte naar de rechter. Dit leidde tot verschillende uitspraken. Om meer duidelijkheid en eenheid te scheppen was er een definitieve uitspraak van de Raad van State, de hoogste bestuursrechter, nodig. De RvS oordeelde dat de steun voor de derdelanders op 4 maart 2024 mocht worden beëindigd. Ook hier ging een deel van de derdelanders tegen in beroep. De rechtbank van Amsterdam besloot daarop prejudiciële vragen te stellen aan het Europese Hof van Justitie. Vlak daarna deed ook de Raad van State (de Afdeling) dit. De zaak bij het Hof dient op 3 september. 

De laatste nieuwsberichten over derdelanders Oekraïne:

• IND informeert derdelanders uit Oekraïne over recht op verblijf (2 mei 2024)
• IND informeert derdelanders Oekraïne over beëindiging tijdelijke bescherming (29 januari 2024)
• IND informeert derdelanders uit Oekraïne over asielprocedure (8 juni 2023)
• IND informeert derdelanders Oekraïne over hun rechten na 4 september (8 september 2023)
• Tijdelijke bescherming voor derdelanders uit Oekraïne loopt door tot 4 september 2023 (10 februari 2023)

Beschikbaar cijfermateriaal

• Cijfers opvang vluchtelingen uit Oekraïne in Nederland | Opvang vluchtelingen uit Oekraïne | Rijksoverheid.nl
• Asieltrends (ind.nl)

Verwijzingen (bijv. sitelinks of links naar Kamer)

• Informatie voor vluchtelingen uit Oekraïne op ind.nl 
• IND’ers en Oekraïne
• Documenten aan de Tweede Kamer
• Informatie op Rijksoverheid.nl over vluchtelingen uit Oekraïne
   

Contactgegevens woordvoering

Britt Enthoven
Mobiel: 06 29 67 44 40 (ook ’s avonds en in het weekend)

Tom van Essenberg
Mobiel: 06 23 30 76 98 (ook ’s avonds en in het weekend)

E-mail: pers@ind.nl (alleen op werkdagen)