Asielprocedures in Nederland

Laatste update: 29 november 2023

Als u asiel aanvraagt in Nederland volgt u een asielprocedure. De IND bepaalt welke asielprocedure u volgt door te kijken naar waar u vandaan komt. En hoe u naar Nederland bent gekomen. Lees welke asielprocedures er zijn en wat de belangrijke kenmerken zijn van de verschillende asielprocedures.

Algemene Asielprocedure (AA)

De Algemene Asielprocedure (AA) is de standaard asielprocedure. Deze procedure duurt meestal 6 dagen. Er is ook een Algemene Asielprocedure (AA+) die duurt meestal 9 dagen.

Verlengde Asielprocedure (VA)

De Verlengde Asielprocedure (VA) lijkt op de Algemene Asielprocedure (AA/AA+) maar duurt langer. De VA kan een paar maanden of langer duren. U gaat naar de VA als de IND uw asielaanvraag niet in de Algemene Asielprocedure (AA of AA+) kan behandelen. Dan verhuist u meestal naar een andere opvanglocatie. En u hoeft niet iedere dag naar het IND-kantoor te komen. U gaat in ieder geval naar de VA in de volgende situaties:

  • U bent jonger dan 12 jaar en zonder ouders naar Nederland gekomen.
  • U bent ziek en moet eerst beter worden voordat u kunt vertellen over de redenen waarom u bent gevlucht.
  • De IND heeft meer tijd nodig om te beslissen op uw asielaanvraag. Bijvoorbeeld om meer onderzoek te doen.
  • Er is geen tolk.
  • U hebt familie die ook in de VA zit.
  • De IND kan tijdelijk geen medewerker inzetten die de nodige ervaring heeft.

Tweede of volgende asielaanvraag

U doet een tweede of volgende asielaanvraag als u na een eerdere asielaanvraag opnieuw asiel aanvraagt.

Dublinprocedure

De Dublinprocedure is de asielprocedure als een ander EU/EER-land of Zwitserland moet beslissen op uw asielaanvraag. U volgt de Dublinprocedure in de volgende situaties:

  • U hebt voor het eerst asiel aangevraagd in het andere land.
  • U komt Europa voor het eerst illegaal binnen via het andere land.
  • Het andere land heeft u een Schengenvisum gegeven.

Belangrijke kenmerken van de Dublinprocedure zijn:

  • Korte asielprocedure.
  • U blijft en slaapt in een opvanglocatie van het Centraal Orgaan opvang asielzoekers (COA).
  • U hebt 1 gesprek met de IND over uw identiteit, nationaliteit en reisroute. U kunt niet vertellen over de redenen waarom u asiel aanvraagt. Maar wel waarom u vindt dat Nederland uw asielaanvraag moet behandelen. En wat u ervan vindt dat een ander land mogelijk op uw asielaanvraag gaat beslissen.
  • Na de Dublinprocedure reist u naar het land dat uw asielaanvraag moet behandelen. In de tussentijd houdt u recht op opvang.
  • Krijgt u een negatieve beslissing van de IND? Dan kunt u in beroep gaan bij een Nederlandse rechter. Dit mag u meestal afwachten in Nederland en u houdt vaak recht op opvang. Uw advocaat helpt u met uw rechtszaak.
  • U gaat naar de Algemene Asielprocedure (AA/AA+) als Nederland toch uw asielaanvraag gaat behandelen.

Vereenvoudigde asielprocedure

U volgt de vereenvoudigde asielprocedure als u uit een veilig land van herkomst komt of als u EU-burger bent. Of als u al bescherming hebt in een ander EU/EER-land of Zwitserland.

Belangrijke kenmerken van de vereenvoudigde asielprocedure zijn:

  • Korte en snelle asielprocedure.
  • U blijft en slaapt in een opvangcentrum.
  • U hebt 1 gesprek met de IND over uw identiteit, nationaliteit, reisroute en waarom u asiel aanvraagt. Hebt u al bescherming in een ander EU/EER-land of Zwitserland? Dan gaat het gesprek alleen over de redenen waarom u uit dat land bent weggegaan. Na het gesprek neemt de IND een beslissing.
  • Is er meer onderzoek nodig voordat de IND een beslissing kan nemen? Dan gaat uw asielaanvraag verder in de Algemene Asielprocedure (AA/AA+) of Verlengde Asielprocedure.
  • Krijgt u een negatieve beslissing van de IND? Dan kunt u in beroep gaan bij een Nederlandse rechter. Dit mag u meestal afwachten in Nederland en u houdt vaak recht op opvang. Uw advocaat helpt u met uw rechtszaak.
  • Is de rechter het eens met de beslissing van de IND? Dan moet u Nederland meteen verlaten. Uw recht op opvang stopt en u krijgt meestal een inreisverbod. U verhuist naar een opvangcentrum om terug te keren naar uw land van herkomst. Of u gaat in vreemdelingenbewaring als de overheid u kan uitzetten.
  • Is de rechter het niet eens met de beslissing van de IND? Dan gaat u naar de Verlengde Asielprocedure. En de IND neemt opnieuw een beslissing.

Grensprocedure (GP)

De grensprocedure (GP) is de asielprocedure als u asiel aanvraagt in de lucht- of zeehaven waar u Nederland binnenkomt. De GP lijkt veel op de Algemene Asielprocedure (AA/AA+). Maar, in de GP blijft en slaapt u in een gesloten opvanglocatie in de buurt van luchthaven Schiphol. De IND kan in de grensprocedure bepalen dat u de stappen volgt van de vereenvoudigde asielprocedure. De grensprocedure kan maximaal 28 dagen duren. 

In de volgende situaties stopt de grensprocedure:

  • U krijgt een positieve beslissing van de IND. U verhuist naar een open opvanglocatie totdat u een huis van de gemeente krijgt.
  • De IND heeft meer tijd nodig om uw asielaanvraag te beoordelen. De IND behandelt uw asielaanvraag verder in de Verlengde Asielprocedure. En u verhuist naar een open opvangcentrum.
  • De IND beslist dat uw asielaanvraag verder gaat in de Algemene Asielprocedure. U verlaat de gesloten opvang en gaat naar een open opvanglocatie.
  • U krijgt een negatieve beslissing van de IND. U kunt binnen een bepaalde tijd tegen deze beslissing in beroep gaan bij een Nederlandse rechter.
  • Is de rechter het eens met de negatieve beslissing van de IND in de grensprocedure? Dan krijgt u geen toegang tot Nederland. En u krijgt meestal een inreisverbod. U gaat naar een andere gesloten opvanglocatie totdat u vertrekt uit Nederland.
  • Vindt de rechter dat de IND geen goede beslissing heeft genomen? Dan verhuist u naar een open opvanglocatie. U gaat naar de Verlengde Asielprocedure. De IND neemt opnieuw een beslissing.

Asielprocedure voor alleenstaande minderjarige vreemdelingen (AMV)

Ben je een asielzoeker jonger dan 18 jaar en heb je geen ouders of verzorgers in Nederland? Dan volg je de asielprocedure voor alleenstaande, minderjarige vreemdelingen (AMV).

Belangrijke kenmerken van de AMV-procedure zijn:

  • Je rust eerst uit van de reis nadat je asiel hebt aangevraagd. En je bereidt je voor op de asielprocedure. VluchtelingenWerk Nederland (VWN) en een advocaat helpen je met de voorbereiding. Je asielprocedure begint pas een paar weken nadat je asiel hebt aangevraagd. 
  • Je volgt de Algemene Asielprocedure (AA/AA+), maar de IND houdt rekening met je leeftijd.
  • Je krijgt een jeugdbeschermer van stichting NIDOS omdat je een AMV bent. De jeugdbeschermer helpt en begeleidt jou in Nederland. Het gaat om hulp bij wonen, school en je asielprocedure. Maar ook hulp om belangrijke beslissingen te nemen. 
  • Je woont en slaapt in een speciaal opvangcentrum voor jonge asielzoekers. Ben je jonger dan 15 jaar? Dan regelt NIDOS opvang in een pleeggezin.
  • Heb je geen identiteitsdocumenten? Dan onderzoekt de IND of je minderjarig bent, bijvoorbeeld door vragen aan je te stellen. Of door onderzoek in een ander EU/EER-land of Zwitserland.
  • Soms vraagt de IND of je wilt meewerken aan een leeftijdsonderzoek. Met dit onderzoek krijgt de IND duidelijkheid over jouw leeftijd. Tijdens dat onderzoek worden er röntgenfoto’s gemaakt van de botten in je schouder en pols.
  • De IND beslist of je een verblijfsvergunning krijgt. Ben je het niet eens bent met de beslissing van de IND? Dan kun je in beroep gaan bij een Nederlandse rechter. Een advocaat helpt je daarbij.
  • Krijg je geen asiel? Dan moet de IND ook beoordelen of er geschikte opvang is voor jou in je land. De Dienst Terugkeer en Vertrek (DT&V) doet onderzoek naar geschikte opvang. En helpt je ook met het voorbereiden van je vertrek. Is duidelijk dat er geen geschikte opvang voor je is? Dan kun je een buitenschuldvergunning voor alleenstaande, minderjarige asielzoekers van de IND krijgen. Hiervoor geldt de voorwaarde dat je steeds goed hebt meegewerkt aan het onderzoek.