Vaststellen staatloosheid
Rechten bij vastgestelde staatloosheid
Als u staatloos bent, bent u burger van geen enkel land. Het is daardoor meestal moeilijk om te laten zien met documenten wie u bent. U kunt officieel laten vaststellen dat u staatloos bent. Dit geeft u meer rechten. Als u vastgesteld staatloos bent, hebt u de volgende rechten:
- U kunt zich (opnieuw) inschrijven als ‘staatloos’ bij de gemeente in de Basisregistratie Personen (BRP). Dit kan alleen als u recht hebt op verblijf in Nederland.
- U kunt een reisdocument aanvragen bij de gemeente als u recht hebt op verblijf in Nederland.
- U kunt een document staatloosheid (S-document) aanvragen als u geen recht hebt op verblijf in Nederland. Met dit S-document kunt u laten zien dat u staatloos bent.
- Hebt u recht op verblijf in Nederland? Dan kunt u sneller de Nederlandse nationaliteit aanvragen door naturalisatie.
- Bent u geboren in het Koninkrijk der Nederlanden? Dan kunt u in 2 situaties de Nederlandse nationaliteit aanvragen door optie.
Laten vaststellen van staatloosheid
Er zijn 2 manieren om staatloosheid vast te laten stellen:
- De gemeente of de IND stelt vast dat u evident staatloos bent. Evident staatloos betekent dat het snel duidelijk is dat u staatloos bent omdat u voldoet aan bepaalde voorwaarden.
- Bent u niet evident staatloos? Dan kunt u bij de rechtbank in Den Haag vragen om vast te stellen dat u staatloos bent.
Evident staatloos
De gemeente of de IND kunnen vaststellen dat u evident staatloos bent. In de volgende situaties beoordelen de gemeente of IND of u evident staatloos bent:
- U gaat zich inschrijven in de BRP bij de gemeente. Of u bent al ingeschreven in de BRP en wilt uw nationaliteit veranderen. Bijvoorbeeld omdat u nu met een onbekende nationaliteit ingeschreven staat.
- U hebt een verblijfsvergunning aangevraagd bij de IND. Voor de beoordeling op uw aanvraag kan de IND op verzoek bekijken of u evident staatloos bent.
- U vraagt een document staatloosheid (S-document) aan bij de IND.
Identiteit aantonen
Om vast te stellen of u evident staatloos bent, moet u eerst uw identiteit aantonen. Daarom vragen de gemeente of IND u om documenten waarop uw persoonsgegevens en uw foto staan. Het gaat om documenten waaruit uw identiteit blijkt, zoals een paspoort of identiteitskaart. Hebt u geen officiële documenten die door de overheid zijn afgegeven? Dan vragen de gemeente of IND om andere documenten waaruit uw identiteit blijkt.
Voorwaarden evident staatloos
In de volgende situaties bent u evident staatloos:
- De overheid of rechter van een ander land heeft vastgesteld dat u staatloos bent. U hebt hier een origineel document van.
- U bent staatloos in Nederland geboren. Uw ouders zijn beiden staatloos.
- U bent in Nederland geboren en uw vader is staatloos. Uw moeder is staatloos of kan haar nationaliteit niet doorgeven.
- U bent in Nederland geboren en hebt volgens de wet geen vader. Bijvoorbeeld omdat uw vader voor uw geboorte is overleden of niet bekend is. Uw moeder is staatloos of kan haar nationaliteit niet doorgeven.
- U hebt alleen de nationaliteit van een staat die de Nederlandse overheid niet erkent.
Vaststelling staatloosheid door rechtbank
Bent u niet evident staatloos? Dan kunt u de rechtbank in Den Haag vragen om uw staatloosheid vast te stellen. Alleen een advocaat kan deze aanvraag voor u doen. U vraagt de rechter dan om een uitspraak te doen over uw staatloosheid. Beoordeelt de rechter dat u staatloos bent? Dan staat met die uitspraak vast dat u staatloos bent. De rechten van vastgestelde staatloosheid gelden dan voor u.
Procedure verzoek vaststelling staatloosheid
De procedure bij de rechtbank voor vaststelling staatloosheid bestaat uit de volgende stappen: