Eerste half jaar ruim 20 duizend asielaanvragen, piek verwacht in najaar

Last update: 13 juli 2023

In de eerste zes maanden van 2023 kreeg de Immigratie- en Naturalisatiedienst (IND) in totaal 20.122 asielaanvragen binnen. Dat gaat om eerste en herhaalde aanvragen en ingereisde nareizigers. Dit is iets meer dan in de eerste zes maanden van 2022 (19.956). Het maandelijkse patroon in de eerste helft van 2023 komt overeen met het patroon van voorgaande jaren. Net als in 2023 nam ook het afgelopen jaar het aantal aanvragen toe naarmate het jaar vorderde. Hoe hoog het aantal aanvragen zal zijn in het doorgaans drukke najaar valt nog niet te zeggen.

Maandcijfers van de afgelopen jaren laten zien dat in de maanden augustus t/m november de meeste asielaanvragen gedaan worden. De verwachting is daarom dat ook dit jaar de piek in aanvragen in het najaar ligt. Hoeveel aanvragen er dan bij de IND gedaan worden valt niet te zeggen. Het verleden wijst uit dat asielaanvragen onvoorspelbaar zijn.  

Meer openstaande aanvragen

Afgelopen maand (4.020) lag het aantal asielaanvragen aanzienlijk hoger dan in mei (3.597). Ook het aantal openstaande asielaanvragen nam in juni verder toe (36.870 in de algemene asielprocedure). Daardoor loopt de wachttijd voor aanvragers verder op. 

In mindere mate nam ook het aantal openstaande aanvragen voor een reguliere verblijfsvergunning Familie en Gezin toe. In juni lag het aantal aanvragen voor dit type vergunning hoger dan in de maanden ervoor (4.180). Bij Kennis en Talent steeg het aantal aanvragen in juni naar 2580; voor dit type aanvragen ligt de piek in de zomermaanden.

Dit blijkt uit de asieltrends en andere actuele cijfers, die de IND maandelijks publiceert. 

Derdelanders Oekraïne opgenomen in asielaanvragen maart en juni

In de maandelijkse cijfers van de IND zijn in maart en juni pieken te zien in de eerste asielaanvragen in de algemene asielprocedure. In maart zijn de asielaanvragen geregistreerd van derdelanders met een tijdelijke Oekraïense verblijfsvergunning die uit een veilig land komen en die uit Syrië en Jemen. In juni zijn de overige derdelanders met een tijdelijke Oekraïense verblijfsvergunning geregistreerd. Voor deze groep derdelanders vervalt de bescherming onder de Richtlijn Tijdelijke Bescherming (RTB) op 4 september 2023. Om in Nederland te kunnen verblijven kunnen zij hun asielaanvraag doorzetten. De IND heeft hen hierover onlangs geïnformeerd. Derdelanders die geen asiel aan willen vragen, zijn verplicht Nederland te verlaten na 4 september.

Wachttijden blijven toenemen, ook voor nareis

Ondanks dat de IND meer beslissingen neemt dan vooraf is afgesproken neemt het aantal openstaande aanvragen iedere maand toe. Dit geldt vooral voor asielaanvragen (36.870) en aanvragen voor nareis (21.990, excl. 8 EVRM). De gemiddelde wachttijd tot een beslissing van de IND voor aanvragers in de Algemene Asielprocedure (spoor 4) is inmiddels ruim een jaar. 

Alleenreizende minderjarigen

De asieltrends laten zien dat het afgelopen half jaar meer alleenreizende minderjarige kinderen asiel aangevraagd hebben (1.852), dan in de eerste zes maanden van 2022 (1.198). Dit past in een trend die al langer zichtbaar is: Het aantal alleenstaande minderjarige vreemdelingen (AMV) dat asiel aanvraagt neemt al een paar jaar toe.

Snel een afspraak aan het loket

Het uitreiken van verblijfsdocumenten en afnemen van biometrie gebeurt op afspraak bij een IND-loket. Terwijl het aantal afspraken hiervoor afgelopen maand vrijwel gelijk lag met een maand eerder, kunnen klanten steeds sneller terecht bij de loketten. Er is nu doorgaans na drie dagen een afspraakmogelijkheid. Begin dit jaar lag dat nog op 10 dagen tot twee weken. Extra medewerkers en ruimere openingstijden hebben het verschil gemaakt.