Verlenging beslistermijn vervalt voor deel van de asielaanvragen

Het Europees Hof van Justitie concludeerde onlangs in een antwoord op vragen van de Raad van State (RvS) dat de beslistermijn alleen verlengd mag worden als er sprake is van een plotseling aanzienlijke toename van het aantal asielaanvragen in een korte periode. Dit is sinds 2024 niet aan de orde in Nederland. Naar verwachting zal de RvS zich ook op korte termijn over deze kwestie uitspreken. 

Aanleiding verlenging

In 2023 verlengde het toenmalige kabinet opnieuw de beslistermijn van 6 naar 15 maanden omdat het aantal asielaanvragen bleef toenemen en de Immigratie- en Naturalisatiedienst (IND) dat niet aankon. Veel asielzoekers moesten veel langer wachten op een beslissing dan de wettelijke termijn van 6 maanden. Daardoor liep het bedrag aan dwangsommen dat de IND moest betalen fors op.

Dwangsomprocedures leiden niet tot snellere besluiten

Rhodia Maas, directeur-generaal IND, verwacht dat het terugdraaien van de verlenging leidt tot meer dwangsomprocedures. ‘Dat is jammer, want dwangsommen zorgen er niet voor dat de IND sneller beslist. We wíllen wel tijdig beslissen, maar het lukt ons gewoon niet. Dwangsommen werken juist contraproductief omdat het behandelen van ingebrekestellingen en beroepen niet tijdig beslissen tijd vergt. Die tijd kunnen we veel beter gebruiken voor het behandelen van aanvragen. Het dwangsomsysteem schiet zijn doel voorbij. Ik ondersteun de beweging in de Tweede Kamer om hier een einde aan te maken dan ook volledig.’ 

De gemiddelde wachttijd voor openstaande asielaanvragen is op dit moment 17 maanden.