Meer asielzoekers uit Jemen

Last update: 3 maart 2023

Het aantal asielzoekers uit Jemen nam in 2021 en 2022 sterk toe. In 2022 was 7% van het totale aantal eerste asielaanvragen afkomstig van asielzoekers met deze nationaliteit. In 2020 was dit nog 3%. Uit een analyse van de IND blijkt dat vorig jaar bijna de helft van de Jemenieten die naar Europa vluchtten koos voor Nederland als bestemming. Ons land is daarmee een veel gekozen bestemming in de EU voor Jemenieten die asiel aanvragen.

Veiligheidssituatie is slecht 

In Jemen woedt sinds 2015 een bloedige burgeroorlog. Veel mensen vluchten voor het geweld. Het is voor hen niet mogelijk om in eigen land bescherming te krijgen van de autoriteiten of internationale organisaties. Volgens het huidige landenbeleid voor Jemen is het gevaarlijk voor asielzoekers om terug te keren. Muhammasheen, Christenen, Joden, Baha’i en LHBTI-asielzoekers lopen extra risico.

Veel kans op een verblijfsvergunning

Door de onveilige situatie in Jemen maken asielzoekers die daar vandaan komen veel kans op een verblijfsvergunning in Nederland. 93% van de asielaanvragen uit Jemen krijgt een positieve beslissing. Dat past in een bredere trend van een stijgend aantal asielzoekers dat in aanmerking komt voor bescherming onder het geldende asielrecht. Voor Jemenieten is die stijging ook nog eens hoger dan in andere Europese landen, maar die cijfers zijn slecht vergelijkbaar. De manier waarop het Nederlandse asielsysteem is ingericht verschilt van andere Europese landen. De IND neemt bijvoorbeeld eerst een voornemen tot een besluit, waarop de asielzoeker zijn of haar mening kan geven. In veel andere landen is deze ruimte er niet. Deze en andere verschillen zorgen ervoor dat het aantal positieve beslissingen van de IND moeilijk vergeleken worden met immigratiediensten in andere landen. En kan dus niet zondermeer gesteld worden dat Nederland vaker asielaanvragen inwilligt dan andere landen. Op dit moment onderzoekt het ministerie van Justitie en Veiligheid welke factoren een rol spelen in de verschillen tussen inwilligingspercentages in Europa.  

Keuze voor Nederland 

Asielzoekers reizen vaak naar een land waar al een gemeenschap met dezelfde nationaliteit is. In Duitsland, Zweden en Zwitserland wonen al langer grote groepen Jemenieten. Vanaf 2018 is in Nederland een duidelijke toename van de Jemenitische gemeenschap te zien. Er zijn signalen dat Jemenieten onderweg naar Nederland beschikken over opmerkelijke kennis van de Nederlandse wet- en regelgeving, bijvoorbeeld dankzij beschikbare instructievideo’s die op internet circuleren. Dit kan duiden op een bepaalde mate van georganiseerdheid van de reis naar Nederland. Ook is het zo dat het Nederlandse asielbeleid en lagere regelgeving, inclusief de werkinstructies voor de IND al enige tijd openbaar zijn.

Hoog opgeleide mannen

Gemiddeld zijn de Jemenieten bij aankomst in Nederland 27 jaar oud. 83% van hen is man. Het aandeel hoger opgeleiden is over de jaren heen toegenomen. Veel Jemenieten verbleven voor hun komst naar Nederland in een derde land, zoals Saoedi Arabië, Maleisië en Egypte. Zij waren daar meestal voor werk of studie, maar reisden door vanwege een strenger vreemdelingenbeleid of anti-vluchtelingen sentiment. Jemenieten lijken goed geïnformeerd over manieren waarop zij naar Nederland kunnen reizen. In het verleden is er ook sprake geweest van misbruik van andere migratieregelingen door Jemenieten, zoals via het zoekjaar voor hoogopgeleiden. Dit misbruik is gedetecteerd en inmiddels ingedamd. Ongeveer een derde van de Jemenitische statushouders deed een aanvraag voor het nareizen van gezinsleden.