Home
Sluiten

IND: invoering asielwetten haalbaar, mits voldoende voorbereidingstijd

Last update: 24 september 2025

De Immigratie- en Naturalisatiedienst kan de Asielnoodmaatregelenwet en het tweestatusstelsel uitvoeren als de dienst voldoende voorbereidingstijd krijgt. Dan kunnen de wetten tegelijk met het Asiel- en migratiepact in hun geheel in werking treden. Weliswaar is dan zeker nog niet alles op orde maar voldoende om ermee te kunnen werken. Dat concludeert de IND, die de wetten op uitvoerbaarheid toetste. Het ministerie van Asiel en Migratie heeft de onderzoeksuitkomsten gedeeld met de Eerste en Tweede Kamer.

De IND onderzocht de effecten van de wetsvoorstellen op de eigen organisatie en andere organisaties in de asielketen, zoals de advocatuur en het Centraal Orgaan Opvang Asielzoekers.

Veel extra werk

Uit de uitvoeringstoetsen blijkt dat de nieuwe wetten veel extra werk opleveren. Zo verwacht de IND door de strengere nareiseisen meer aanvragen af te wijzen, wat zal leiden tot meer beroepen. Om al het extra werk aan te kunnen, zijn honderden extra juristen nodig. Het werven van dat extra personeel kost tijd. Intussen lopen de doorlooptijden verder op.

Er zijn ook veranderingen die weinig extra verandercapaciteit van de IND vragen. Zoals het afschaffen van ‘asiel voor onbepaalde tijd’ en het terugbrengen van ‘asiel bepaalde tijd’ van 5 naar 3 jaar. Het afschaffen van de voornemenprocedure levert naar verwachting wel extra beroepszaken op maar scheelt de dienst ook weer werk in de beslisprocedure. En ook het afschaffen van de rechterlijke dwangsom vergt geen capaciteit van de IND.  

Ingrijpende wijzigingen

Directeur-generaal Rhodia Maas: ‘De asielwetten en het Asiel- en migratiepact zorgen samen voor de meest ingrijpende wijzigingen in het asielstelsel in de afgelopen 30 jaar. Het migratiepact stelt ons al voor ongekende uitdagingen. Daarvoor moeten we een heel nieuw asielproces ontwerpen, inclusief een nieuw ICT-systeem. Om dat op tijd voor elkaar te krijgen is al een hele klus. En daar komen de twee asielwetten nog bij.’

Tijd

Maas erkent dat hervormingen in de asielketen hard nodig zijn. ‘Maar we hebben wel tijd nodig om die hervorming door te kunnen voeren. Krijgen we die tijd niet, dan loopt de organisatie vast. Dat leidt onherroepelijk tot nog langere wachttijden en dat is niet uit te leggen naar aanvragers, die moeten nu vaak al veel te lang wachten op een beslissing. De impact die dit alles op hen heeft, de onzekerheid die dit met zich meebrengt en het geduld dat van hen gevergd wordt, vraagt ontzettend veel van hen. Laten we dat niet uit het oog verliezen.’