Meer asielaanvragen alleenstaande minderjarige vreemdelingen
Afgelopen maand reisden er meer minderjarigen zonder hun ouders naar Nederland om asiel aan te vragen (915), dan in de maanden en jaren ervoor. Tot nu toe is in 2023 het aantal aanvragen van alleenstaande minderjarige vreemdelingen (AMV) iedere maand hoger dan in dezelfde maand van het voorgaande jaar. Niet alleen in absolute aantallen, ook relatief doen meer AMV een asielaanvraag. In 2023 is dit tot nu toe ongeveer 15% van de eerste asielaanvragen; in 2022 lag dit op ongeveer 12%.
Het aantal asielaanvragen van minderjarigen neemt al langere tijd toe. Tot en met september van dit jaar kreeg de Immigratie- en Naturalisatiedienst (IND) bijna 4000 aanvragen van kinderen onder de 18 jaar (3.864). Dat is bijna gelijk aan het totaal aantal aanvragen van alleen gereisde kinderen in 2022 (4.210). In 2021 ging het nog om ongeveer de helft daarvan (2.191).
Dit blijkt uit de Asieltrends die de IND maandelijks publiceert.
Vooral Syrische kinderen
Syrische alleenstaande minderjarige asielzoekers vormen verreweg de grootste groep. De afgelopen jaren is gemiddeld bijna de helft van de AMV van Syrische afkomst. In 2023 waren het tot nu toe 1.865 (48%) Syrische kinderen. De op een na grootste nationaliteit is Eritrees (19%), daarna volgen de Somalische (10%), Iraakse (6%) en Jemenitische (3%) nationaliteiten.
Onderzoek naar toename
Alleenstaande minderjarige vreemdelingen hebben meestal familie in hun land van herkomst. Het aantal aanvragen voor gezinshereniging met broers en zussen door AMV lag tot en met augustus dit jaar op ruim 6000 (6.080), vergeleken met 3.850 in dezelfde periode vorig jaar. Het lijkt erop dat steeds meer gezinnen er bewust voor kiezen om een kind vooruit te sturen om asiel aan te vragen.
De IND kan de precieze oorzaak van de toename van het aantal alleenstaande minderjarige vreemdelingen niet vaststellen. Het Wetenschappelijk Onderzoek en Documentatiecentrum (WODC) gaat vooronderzoek doen hiernaar.
Zorgen om trauma’s
Niels Krouwel, binnen de directie Asiel en Bescherming van de IND verantwoordelijk voor AMV, maakt zich zorgen over de toename. “Deze kinderen hebben vaak op jonge leeftijd al veel meegemaakt. Ze voelen de verantwoordelijkheid voor het hele gezin op hun schouders rusten, dat nog in het land van herkomst is. In de gehoren houden we er rekening mee dat veel kinderen last hebben van trauma’s, en daar anders mee omgaan dan volwassenen. Medewerkers die kinderen horen zijn hier speciaal voor opgeleid en in gespecialiseerd. Niet iedereen kan dat werk doen.”
Extra medewerkers en aangepaste planning
De IND zet extra medewerkers in om het toegenomen aantal asielaanvragen van AMV te behandelen. Daarnaast is de planning van zaken aangepast. Er wordt nu door ervaren medewerkers een eerste screening gedaan om te bepalen hoe complex een aanvraag is. Bij een minder ingewikkelde aanvraag is versnelde afhandeling soms mogelijk.
Toename van asielaanvragen
Er komen al langere tijd veel asielzoekers naar Nederland. De IND moet beslissen op veel meer asielaanvragen, dan waar de organisatie op ingericht is. Hierdoor moeten aanvragers, ook kinderen, steeds langer wachten. Het gevolg is dat het druk blijft, niet alleen bij de IND, maar ook in de asielopvang.