Druk op asielproces door hogere instroom

Last update: 15 december 2021

​In november is het aantal asielaanvragen iets gedaald ten opzichte van de maanden hiervoor. De instroom blijft echter hoger dan verwacht. In totaal zijn ruim 3500 eerste aanvragen ingediend, evenals ongeveer 160 herhaalde aanvragen en ruim 830 nareisaanvragen. De instromende zaken zijn ook complexer dan voorheen. Hierdoor komt de uitvoering van het asielproces door de IND onder druk te staan.

Er was voor 2021 rekening gehouden met een instroom van circa 18.000 eerste asielaanvragen. De verwachting is echter dat dit aantal voor dit jaar uitkomt tussen de 23.000 en 25.000 eerste aanvragen. Dat zorgt voor een majeure opgave, zei staatssecretaris Broekers-Knol (Asiel en Migratie) eerder al in de Tweede Kamer.

Binnen de termijn

Op dit moment ligt 93 procent van de voorraad eerste asielaanvragen (in totaal 12.590, peildatum 1 december binnen de wettelijke beslistermijn. Om dit zo te houden, moeten in het eerste kwartaal van 2022 circa 6400 asielaanvragen worden afgedaan. De IND zet alles op alles om te zorgen dat elke aanvraag zorgvuldig en tijdig wordt beslist.

Meer capaciteit nodig

Om alle aanvragen uit 2021 tijdig af te kunnen doen, moet de IND groeien van de huidige capaciteit voor behandeling van circa 450 asielzaken per week naar circa 600. Daarvoor moet de IND meer doelgroepgericht en projectmatiger gaan werken. De IND bekijkt daarnaast of de instroom van nareis anders geregeld kan worden en of in kansrijke zaken verkort kan worden gehoord. Voor de langere termijn wordt gewerkt aan een flexibel inzetbaar team voor het aanmeldproces.

Hoor- en beslismedewerkers werven

Verder moeten er meer mensen worden aangenomen en opgeleid, naast de ruim 80 medewerkers die vanuit de eerder ingezette Taskforce zijn ingestroomd bij de IND. In de huidige arbeidsmarkt is het aantrekken van nieuwe medewerkers een flinke uitdaging. Ook duurt het opleiden van hoor- en beslismedewerkers tussen de 9 en 12 maanden.

2022

Voor 2022 is de IND ingericht op de afdoening van 22.000 eerste asielaanvragen. Bij een blijvend hogere instroom verwacht de IND, ondanks de procesoptimalisatie en het blijvend investeren in personele capaciteit, dat de voorraden volgend jaar zullen oplopen. 

Wachttijd voor aanmeldgehoor

In de praktijk zorgt de hogere instroom er momenteel voor dat asielzoekers langer moeten wachten op een aanmeldgehoor. De wachttijd is nu gemiddeld vier weken. De IND vindt dat onwenselijk en zet in op extra aanmeldgehoren om de wachttijd voor de aanvragers niet verder op te laten lopen. Extra inzetten op aanmeldgehoren kan echter niet oneindig, omdat het verplaatsen van medewerkers consequenties heeft voor het nemen van asielbeslissingen. Hoe meer medewerkers aanmeldgehoren afnemen, hoe minder medewerkers beschikbaar zijn om te beslissen. Alle asielzoekers worden wel bij aankomst meteen geregistreerd, zodat helder is wie wacht op de identificatie door de vreemdelingenpolitie.